Κριτική στις θέσεις του Γκράμσι ασκεί σε άρθρο του ο Κ.Βρατσάλης στο οποίο αναφέρει ότι ο Γκράμσι ξεκινώντας από «μιαν υποτίμηση του ταξικού χαρακτήρα της εκπαίδευσης»[1] καταλήγει στο να καθιστά τη διάκριση ανάμεσα στο ρόλο της πειθαρχίας στη διαδικασία της μάθησης και στο ρόλο της στην εκπαιδευτική διαδικασία, ασαφή. Οι δύο παραπάνω διαδικασίες δεν πρέπει να συγχέονται γιατί η πρώτη είναι μια «ατομική διαδικασία με κοινωνικούς προσδιορισμούς», ενώ η δεύτερη «μια κοινωνική διαδικασία», χωρίς αυτό να σημαίνει ότι είναι ανεξάρτητες.
Κατά δεύτερο λόγο, υποστηρίζει ο Βρατσάλης, ο Γκράμσι όταν μιλάει για καταναγκασμό και πειθαρχία εννοεί μόνο την «εκπαιδευτική πίεση» και παραβλέπει το γεγονός ότι καταναγκασμός είναι και η «αυθαίρετη» αφετηρία στην εκπαίδευση ενός μαθητή, αλλά και η «αυθαίρετη» επιλογή των γνώσεων που θα διδαχθούν.
Σε ό,τι αφορά τη διαδικασία της μάθησης ο Βρατσάλης υποστηρίζει ότι δεν πρέπει να υπάρχει καταναγκασμός διότι «δεν μπορεί να υφίσταται σχέση εξουσίας ανάμεσα στο δάσκαλο και το μαθητή στην προσπάθεια του δεύτερου να οικοδομήσει τις γνώσεις, επειδή ακριβώς αυτοί οι στόχοι-γνώσεις δεν μπορούν να ορίζονται από το δάσκαλο εν αγνοία του μαθητή». Παρόλο που στο σημερινό αστικό σχολείο η παραπάνω άποψη εφαρμόζεται σε ό,τι αφορά το εσωτερικό της μαθησιακής διαδικασίας, δεν εφαρμόζεται σε ό,τι αφορά τα δύο «άκρα» της: την «αυθαίρετη» αφετηρία και τον «αυθαίρετο» στόχο.
Ένα άλλο πρόβλημα που τίθεται είναι αυτό της «αντιστοιχίας», το οποίο εκκινά από το ερώτημα: Το αυταρχικό σχολείο μήπως είναι η αντανάκλαση ενός αυταρχικού καθεστώτος ;
Κατά πρώτο λόγο, ο Δημητράκος απαντά σε αυτό το ερώτημα διευκρινίζοντας ότι άλλο είναι η αυταρχικότητα και άλλο η ανάγκη πειθαρχίας. Η ειδοποιός διαφορά τους είναι ότι η πρώτη καταπολεμά την κρίση και την ελεύθερη βούληση, ενώ η δεύτερη παρέχει συνεχώς εφόδια για την καλλιέργεια και ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας.
Κατά δεύτερο λόγο, απαντά ότι η ιδέα της αντιστοιχίας έχει χαρακτήρα επαγωγικό και α-κριτικό και ότι «παραβλέπει το γεγονός ότι η ελευθερία, σαν κοινωνικό και πολιτιστικό ιδεώδες, είναι σημείο ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟΥ και όχι αφετηρίας μιας ορθής εκπαιδευτικής πολιτικής»[2]
Δείτε επίσης: Παρουσίαση του βιβλίου του Δ. Σταύρου "Σχολική Ηγεσία και Νέο Δημόσιο Μάνατζμεντ" στον Ιανό (βίντεο)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου