Δημήτρης Σταύρου: Βιβλιογραφία για τον Δήμο Ωρωπού

Οι πηγές στις οποίες μπορεί να στηριχθεί όποιος επιθυμεί να μελετήσει την περιοχή του Ωρωπού είναι αρκετές, τόσο οι ελληνόγλωσσες όσο και οι ξενόγλωσσες. Παρακάτω παραθέτουμε μία λίστα βιβλίων, επιστημονικών μελετών και έγκυρων ιστοσελίδων οι οποίες παρέχουν ένα σημαντικό υλικό για το ξεκίνημα μιας τέτοιας μελέτης.

Το πολύτιμο έργο των ερευνητών μας δείχνει την κατεύθυνση προς την οποία πρέπει να συνεχιστεί - ή τα κενά στα οποία πρέπει να συμπληρωθεί - η έρευνα για τον Ωρωπό. Αρκετές είναι και οι πανεπιστημιακές εργασίες γύρω από τον Ασωπό οι οποίες αναφέρουν σημαντικά ιστορικά στοιχεία για την περιοχή, αλλά και αξιοσημείωτες ιστοσελίδες θρησκευτικού, αρχαιολογικού και ιστορικού περιεχομένου. Σε κάποιες από αυτές χρειάζεται να κάνετε αναζήτηση (search) στο ειδικό πλαίσιο πληκτρολογώντας τη λέξη «Ωρωπός» για να βρείτε τις σχετικές πληροφορίες.

Πιστεύουμε ότι η μελέτη των παρακάτω πηγών θα συμβάλει στην ποιότητα των σχετικών συζητήσεων, αφού αυτές θα γίνονται πλέον με πιο εμπλουτισμένα επιχειρήματα. Απολογούμαστε προκαταβολικά αν μας διαφεύγει κάποιος συγγραφέας ή κάποιο έργο και παρακαλούμε θερμά να μας ενημερώσετε σχετικά αν γνωρίζετε κάτι παραπάνω. Τέλος, στη λίστα μας δεν περιλαμβάνουμε τις τοπικές εφημερίδες, καθώς οι περισσότερες δίνουν την έμφαση σε πολιτικά και όχι σε ερευνητικά ζητήματα. Μια εξαίρεση θα μπορούσε να αποτελέσει η τοπική εφημερίδα Ομηρική Γραία. Προφανώς, δεν περιλαμβάνουμε ούτε τα λογοτεχνικά βιβλία αξιόλογων ντόπιων πεζογράφων οι οποίοι έχουν παρουσιάσει κατά τα τελευταία χρόνια ενδιαφέροντα έργα. Η παράθεση γίνεται με αλφαβητική σειρά:

Ι. Βιβλιογραφία

α) Ελληνόγλωσση

· Αρχαιολογική Εταιρεία, Ανασκαφές Σκάλας Ωρωπού (1996-2003)

· Αρχαιολογική Εταιρεία, Οι επιγραφές του Ωρωπού

· Βλάχου B. (2010), Γεωμετρικός Ωρωπός. Η τροχήλατη κεραμεική και οι φάσεις της εγκατάστασης, διδ. Διατριβή, Αθήνα

· Γκικάκης Ι. (2007), Η Ιστορία του Ωρωπού

· Γκικάκης Ι. (2017), 1829: Η Παλιγγενεσία

· Δημαράς, Α. Μαστρογιάννης Φ. (2010), Αποτίμηση του κόστους ρύπανσης του Ασωπού ποταμού, Διπλωματική Εργασία, ΕΜΠ

· Δήμος Ωρωπού, Επιχειρησιακό Πρόγραμμα 2012 - 2014

· Ηλιάδης Θ. (2001), ΠΡΟΚΟΝΝΗΣΟΣ - ΠΑΛΑΤΙΑ-ΝΕΑ ΠΑΛΑΤΙΑ, Κοινότητα Νέων Παλατίων

· Θεοδωράτου Χ. (2011), Εκτίμηση της ρύπανσης λόγω εξασθενούς χρωμίου και άλλων βαρέων μετάλλων στην περιοχή του Ωρωπού: Αλληλεπίδραση στο σύστημα έδαφος-φυτό-νερό, Διπλωματική Εργασία, Τμήμα Γεωλογίας, ΕΚΠΑ

· Καλύβα Δ., Πουχαρίδου Μ. (2010), Περιβαλλοντική Μελέτη της παράκτιας ζώνης Χαλκούτσι - Νέα Παλάτια (Δέλτα Ασωπού Ποταμού) με έμφαση στις αλλαγές της ακτογραμμής υπό την επίδραση φυσικών διεργασιών και ανθρωπογενών παρεμβάσεων, Διπλωματική Εργασία, Τμήμα Γεωλογίας, ΕΚΠΑ

· Καραγιώργη Β. (2013), Χαρακτηρισμός-Μοντελοποίηση και προσομοίωση του εξασθενούς χρωμίου Cr(VI) στην περιοχή του Ασωπού ποταμού στη Βορειο-Ανατολική Αττική, Διπλωματική Εργασία, Σχολή Μηχανικών Περιβάλλοντος, Πολυτεχνείο Κρήτης, Χανιά

· Κοντάρας Θ. (2021), Τραγούδια από τα Παλάτια του Μαρμαρά Μικράς Ασίας, Λύκειον των Ελληνίδων

· Κουμανούδης Ι. (1969), Συμπληρωματική έρευνα επί των χριστιανικών μνημείων του Ωρωπού, Δελτίον Χριστιανικής και Αρχαιολογικής Εταιρείας Αθηνών 5 [περίοδος Δ΄]

· Κουτούπη Σ. (2016), Μοντελοποίηση της υπόγειας ροής και μεταφοράς εξασθενούς χρωμίου στη βιομηχανική περιοχή των Οινοφύτων, Διπλωματική Εργασία, Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος, Πολυτεχνείο Κρήτης, Χανιά

· Λιάκουρης Δ.Ε. (1997), Αυλώνας Αττικής (Σάλεσι ή Κακοσάλεσι). Ανατρέχοντας στις ρίζες. Ιστορία – Λαογραφία – Αναμνήσεις – Φυσικό Περιβάλλον

· Μαζαράκης Α.Αι. (2014), "Κώμη" ή "Πόλις" ; Η περίπτωση του Ωρωπού Αττικής, Ειδικές Μορφωτικές Εκδηλώσεις, 5η Εκδήλωση

· Mazarakis Ainian, Α., 1996. Ανασκαφή Σκάλας Ωρωπού, ΠΑΕ, 21-124.

· Mazarakis Ainian, Α., 1997. Ανασκαφή Σκάλας Ωρωπού, ΠΑΕ, 47-77.

· Μπούρας Χ.-Μπούρα Λ. (2002), Η Ελλαδική Ναοδομία κατά τον 12ο αιώνα, Αθήνα

· Μπουγιέση Μ. (2009), Ο χορός και το τραγούδι μέσ από τα κοινωνικά δρώμενα, στον Αυλώνα Αττικής, Διπλωματική Εργασία, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

· Ορλάνδος Α. (1927), Μεσαιωνικά Μνημεία Ωρωπού και Συκαμίνου, Δελτίον Χριστιανικής και Αρχαιολογικής Εταιρείας 4 (περίοδος Β΄ 1927) 25-45

· Παππά Ν., Μαντά Μ., Σωτηροπούλου Β. (2022), Κέντρο περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης για παιδιά και νέους στις Αφίδνες, Διπλωματική Εργασία, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, ΕΜΠ

Παριανού Ε. (2003), Οι αρχαιότητες του Ωρωπού, Διπλωματική Εργασία, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Βόλος

· Πάτρα N. (1990), «Ξαφνικά το καλοκαίρι στον Ωρωπό», εκδ. Δ. ΣΠΑΘΗΣ

· Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος (2017), Περιβαλλοντική και Οικονομική Αναβάθμιση της περιοχής Ασωπού. Πρόταση με τη χρήση του εργαλείου της Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης (ΟΧΕ)

· Πετράκος Β. (1992), Το Αμφιάρειο του Ωρωπού, εκδ. ΚΛΕΙΩ

· Πολίτης Κ. (2010), Η μεταρρύθμιση στην τοπική αυτοδιοίκηση. Η περίπτωση της Ανατολικής Αττικής, Πτυχιακή Εργασία, ΑΤΕΙ Καλαμάτας

· Πολυχρόνης Μ. (2006), ΑΡΙΣΤΕΑΣ, Ο εκ των Παλατίων, εκδ. Προκόννησος, Ν. Παλάτια

· Πολυχρόνης Μ. (1997), Ιστορικό λεύκωμα Παλατίων Νήσου Μαρμαρά Μικράς Ασίας

· Πολυχρόνης Μ. (2000), Ιστορική περιήγηση: Παλάτια, 3000 χρόνια ιστορίας

· Σκουληκαρίτης Λ. (2017), Η οικονομική αποδοτικότητα των υπεραστικών Κ.Τ.Ε.Λ. Ανωνύμων Εταιρειών και οι ιδιαιτερότητες του θεσμικού και φορολογικού πλαισίου τους, Μεταπτυχιακή Εργασία, ΤΕΙ Ηπείρου

· Σωφρονίου, Χ.Φ., (2012), Περιβαλλοντικές επιπτώσεις απόρριψης βιομηχανικών αποβλήτων στην περιοχή των εκβολών της λεκάνης του Ασωπού (Οινόφυτα-Συκάμινο-Ωρωπός-Χαλκούτσι), Διπλωματική Εργασία, ΕΜΠ.

· ΤΕΕ (2009), Το πρόβλημα του Ασωπού ποταμού. Προτάσεις αντιμετώπισής του.

· Τοτόμης Θ. (2019), Σχεδία Ωρωπού, εκδ. Σμίλη

· Τούντα, Φ. (1999), Γαιοκτησία, οικιστική επέκταση και αποδάσωση στην Αττική, διδακτορική διατριβή ΕΜΠ

· Τσαούση Κ. (2003), Οδικό δίκτυο και άμυνα στη Δ-ΒΔ Αττική, Πτυχιακή Εργασία, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

· ΥΠΕΚΑ (χχ), Ρύπανση στη λεκάνη του Ασωπού ποταμού, Σώμα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος

· Χαραλαμπίδου Ξ. (2003) [2006], Συμβολή στην τοπογραφία της Ερέτριας των αρχαϊκών χρόνων, ΑΕΘΣΕ 1, 993-1018

· Χαραλαμπίδου Ξ. (2008), Ωρωπός και Εύβοια κατά την Αρχαϊκή Εποχή (700 π.Χ. – αρχές του 5ου αι. π.Χ.) Η μελέτη της τροχήλατης κεραμικής και των στρωματογραφικών δεδομένων από τον Ωρωπό., Διδακτορική Διατριβή, Τομέας Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης, Φιλοσοφική Σχολή, ΕΚΠΑ

· Χυσένι Σ. (2014), Εκτίμηση της επιβάρυνσης του υπόγειου υδροφορέα της Λ.Α.Π. Ασωπού, με χρώμιο από βιομηχανικές δραστηριότητες, Μεταπτυχιακή Εργασία, Ε.Μ.Π.

β) Ξενόγλωσση

· ANDROVITSANEA A. (2021), Water Culture at the Sanctuary of Amphiaraos at Oropos: A Quantitative Reexamination of Three Inscriptions, Ancient Waterlands

· Bowden H. (2019), Euxenippos at Oropos, Ancient Divination and Experience

· Buffet J. (2023) THE AMPHIAREION AT OROPOS IN CONTEXT-(A.) Wilding Reinventing the Amphiareion at Oropos.(Mnemosyne Supplements 445.) , The Classical Review,

· Charalambidou X. (2007), DEVELOPMENTS IN EUBOEA AND OROPOS AT THE END OF THE “DARK AGES” (CA. 700 TO THE MID SEVENTH CENTURY BC), The «Dark Ages» Revisited, Acts of an International Symposium in Memory of William DE Coulson, University of Thessaly, Volos, 14-17 June

· Cosmopoulos Μ.Β. (2001), The Rural History of Ancient Greek City-States. The Oropos Survey Project, BAR International Series 1001, Oxford 2001

· Coulton J.J. (1968), The Stoa at the Amphiaraion, Oropos, British School at Athens

· Enos R.L. (1998) The art of rhetoric at the Amphiareion of Oropos: A study of epigraphical evidence as written communication, Written Communication

· Gournelos T., Vassilopoulos A. & Evelpidou N. (2002), Erosional Processes In The North-eastern Part Of Attica (Oropos Coastal Zone) Using Web-GIS And Soft Computing Technology, WIT Press

· Henry W.B., Two verse inscriptions (I. Oropos 675, SEG 49.1976), Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik, 2003

· Huber S. (2003), Eretria XIV, Lausanne

· Hild J. F. (1976), Hellas und Thessalia, Tabyla Imperii Byzantini, I, Wien

· Kalliontzis Y. (2016), La date de la première célébration des Amphiareia-Romaia d'Oropos, Revue des études grecques

· Kampouroglou, E., Kollias, K., Stouraiti, C. et al. Acid Generation and Heavy Metal Leachability from Lignite Spoil Heaps: Impact to the Topsoils of Oropos Basin, North Attica, Greece. Bull Environ Contam Toxicol 106, 465–474 (2021). https://doi.org/10.1007/s00128-021-03122-w

· Langdon M.K. (1987), An Attic Decree Concerning Oropos, Hesperia: The Journal of the American School of Classical Studies at Athens

· Lupu E. (2003), Sacrifice at the Amphiareion and a fragmentary sacred law from Oropos, Hesperia: The Journal of the American School of Classical Studies at Athens, 72:3Classical Studies at Athens

· Mazarakis A., Vlachou V., Archaeometric Analysis of Early Iron Age Pottery Samples from Oropos: Local or Euboean Production? in M. Kerschner – I.S. Lemos (eds), Archaeometric Analyses of Euboean and Euboean Related Pottery: New Results and their Interpretations. Proceedings of the Round Table Conference held at the Austrian Archaeological Institute in Athens, 15 and 16 April 2011, ErghÖJh 15. Wien 2014, 95-108

· Mazarakis Ainian, A. (2002), Recent Excavations at Oropos, Northern Attica, in M. Stamatopoulou & M. Yeroulanou (eds.), Excavating Classical Culture: Recent Archaeological Discoveries in Greece, Oxford, Somerville College, 23-27 March 2001, Oxford, 149-178.

· Mazarakis Ainian (2002), Les fouilles d'Oropos et la fonction des périboles dans les agglomérations du début de l'Age du Fer, Pallas ed.

· Mazarakis Ainian, A. (2006-2007), I primi Greci d’Occidente? Scavi nella Graia Omerica (Oropos), AION 13-14, 81-110.

· Mazarakis Ainian, A. (ed.) (2007), Oropos and Euboea in the Early Iron Age. Acts of an International Round Table, University of hessaly, June 18-20, 2004, Volos

· Mommsen T. (1885), Der Rechtsstreit zwischen Oropos und den römischen Steuerpächtern, Hermes

· Papanikolaou DJ., Mariolakos ID, Lekkas EL, Lozios SG (1988), Morphotectonic observations on the Asopos basin and the coastal zone of Oropos. Contribution to the neotectonics of Northern Attica, Congress of the geological society of Greece (3 ; 1986-05-22)

· Petsalis A. (2017), Diomidis Palimpsest and virtual presence: A reading of space and dedications at the Amphiareion at Oropos in the Hellenistic period, Excavating Pilgrimage, 2017

· Roesch P. (1984), L'Amphiaraion d'Oropos, MOM Éditions

· Stamatis, G., Alexakis, D., Gamvroula, D. et al. (2011), Groundwater quality assessment in Oropos–Kalamos basin, Attica, Greece, Environ Earth Sci 64, 973–988, https://doi.org/10.1007/s12665-011-0914-2

· Wilamowitz U von -Möllendorff (1886), Oropos und die Graer, Hermes

· Wilding A. (2015), ASPIRATIONS AND IDENTITIES: PROXENIA AT OROPOS DURING THE FOURTH TO SECOND CENTURIES BC, Bulletin of the Institute of Classical Studies, 2015

· Wilding A. (2021), Reinventing the Amphiareion at Oropos, BRILL

· Vlachou V. (2012), Figured Pottery from Oropos and Zagora: A Comparative Analysis, Mediterranean Archaeology

II. Ιστοσελίδες:

https://amalieion.gr

https://diazoma.gr

http://www.eie.gr

https://www.imparaklitou.gr

http://ikivotos.gr

https://www.imkifissias.gr

https://www.monastiria.gr

http://odysseus.culture.gr/index_gr.html

https://www.oropos.gov.gr