Διάλεξη: "Τα διδάγματα του 1821 … αλλά και του 1822 … "

Toυ Φώτη Σαραντόπουλου 

Μου έγινε η τιμή από την Φιλελεύθερη Συμμαχία να με προσκαλέσουν να μιλήσω το Σάββατο 18-2-2012, 7 μμ, με θέμα που θα διάλεγα ο ίδιος. (Η ομιλία θα γίνει στα γραφεία της Φιλελεύθερης Συμμαχίας, Πανεπιστημίου 64, 7ος Όροφος) Το θέμα που διάλεξα είναι: Τα διδάγματα του 1821 … αλλά και του 1822 … 

Ο τίτλος θα μπορούσε να είναι και διαφορετικός: Τα διδάγματα της μάχης της Σαλαμίνας … αλλά και του Πελοποννησιακού Πολέμου Τα διδάγματα των κατακτήσεων του Μ. Αλεξάνδρου … αλλά και των Ελληνιστικών Χρόνων Τα διδάγματα του 1912-13 … αλλά και του 1916 Τα διδάγματα της εποποιίας του 1940-41 … αλλά και του Εμφυλίου Πολέμου Όμως το συμπέρασμα θα μπορούσε να είναι το ίδιο: Ενωμένοι οι Έλληνες μεγαλουργούν Και έπειτα, μετά τον θρίαμβο, ακολουθεί ο διχασμός, ο εμφύλιος, η καταστροφή Το συμπέρασμα φαίνεται εύλογο, δεν είναι καν πρωτότυπο, όμως μην βιαστείτε να συμφωνήσετε, είναι λάθος !!! Δεν είναι αυτό το βασικό συμπέρασμα. Η Ιστορία φροντίζει να αναπαράγει στην μνήμη μας το πραγματικά βασικό συμπέρασμα, το πραγματικά σπουδαίο γεγονός ! Και μετά από μερικές γενεές, μετά από έναν αιώνα το πολύ, όταν οι πρωταγωνιστές των γεγονότων και οι άμεσοι απόγονοί τους δεν ζουν πια, ο κόσμος θυμάται μόνο τα σημαντικά, τα πραγματικά σπουδαία, αυτά που άλλαξαν την Ιστορία. Έτσι, καθόλου τυχαία, ο κόσμος όλος θυμάται την μάχη της Σαλαμίνας, τις κατακτήσεις του Μ. Αλεξάνδρου, τους Βαλκανικούς Πολέμους και την εποποιία του 1940-41. Ποιος θυμάται τι έγινε το 1916; Ποιος ενδιαφέρθηκε ποτέ να μάθει λεπτομέρειες για το πώς διαλύθηκε ο κόσμος του Αλεξάνδρου; 30 χρόνια κράτησε ο Πελοποννησιακός Πόλεμος … πόσες μάχες θυμάστε; Κανείς όμως δεν αγνοεί την Ναυμαχία της Σαλαμίνας !!! Την μάχη του Μαραθώνα την διδάσκονται οι μαθητές σε όλα σχεδόν τα σχολεία του πλανήτη. Και μαθαίνουν και το όνομα του Μιλτιάδη και για την αρχαία Αθήνα. Ελάχιστοι γνωρίζουν, ελάχιστοι ενδιαφέρονται να μάθουν ότι οι Αθηναίοι εξόρισαν τον Μιλτιάδη. Ομολογώ ότι κάποτε είχα παρασυρθεί και εγώ από αυτό το εύκολο συμπέρασμα. Όταν αρχίζει κανείς να μελετάει βαθύτερα την Ιστορία, γεμίζει το μυαλό του με λεπτομέρειες που προξενούν αίσθημα ντροπής, κάποιοι μάλιστα φτάνουν στο σημείο να υποβαθμίζουν το κύριο γεγονός, αυτό που θυμούνται και τιμούν όλοι. Ξεχνούν τη σημασία του ’21 και θυμούνται την φυλάκιση του Κολοκοτρώνη, την δολοφονία του Καποδίστρια. Ξεχνούν την σημασία της Γαλλικής Επανάστασης και συζητούν για τις γκιλοτίνες, για τον θάνατο του Νταντόν, του Μαρά και του Ροβεσπιέρου. Το θέμα της ομιλίας θα μπορούσε επίσης να είναι άλλο: «Τρώνε οι Επαναστάσεις τα παιδιά τους;» Έχοντας μελετήσει τις μεγάλες επαναστάσεις του 18ου, 19ουκαι 20ού αιώνα, κάποια στιγμή, μετά από πολλά χρόνια, με απασχόλησε το ερώτημα αν «η επανάσταση τρώει τα παιδιά της». Κατέληξα στο ότι «δεν τρώει παιδιά η Επανάσταση». Απλά, τα «παιδιά» συμφωνούσαν για την επανάσταση, για την ανατροπή του προηγούμενου καθεστώτος, αλλά διαφωνούσαν για το τι θα γινόταν μετά. Και ακολούθησε ένα βίαιο «παιχνίδι εξουσίας», με αποκεφαλισμούς, κρεμάλες, δολοφονίες, φυλακίσεις … Αλλά τι σημασία έχουν όλα αυτά σήμερα; Όλα αυτά έχουν μεγάλη σημασία σήμερα, επειδή ζούμε σε μία επαναστατική εποχή. Πώς προσδιορίζεται μία «επαναστατική εποχή»; Είναι η εποχή που ένα σύστημα καταρρέει. Το σύστημα καταρρέει επειδή είναι δέσμιο των ανωμαλιών τις οποίες δημιούργησε και είναι ανίκανο να τις ξεπεράσει, ακόμη και να τις κατανοήσει. Η κατάρρευση του συστήματος δεν είναι μόνο οικονομική, αλλά κοινωνική, πολιτική κλπ. Χωρίς αυτά τα 3 χαρακτηριστικά, το σύστημα μπορεί ακόμη να ανανεωθεί. Όταν όμως ισχύουν και τα 3 αυτά μαζί, τότε το σύστημα γκρεμίζεται, έχοντας το ίδιο καταστρέψει τον εαυτό του. Αξιοσημείωτο είναι ότι συνήθως προηγείται η κοινωνική κατάρρευση, ακολουθεί η οικονομική και τελευταία έρχεται και η πλήρης πολιτική κατάρρευση. Η κατάρρευση του συστήματος γίνεται άμεσα αντιληπτή από την μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών. Και τότε οι λαοί είναι ώριμοι να υποδεχθούν το «νέο», ακόμη και όταν αυτό δεν έχει διαφανεί καθαρά. Στην σημερινή Ελλάδα μπορούμε να διακρίνουμε όλα αυτά τα στοιχεία. Εντελώς επιγραμματικά, έχουμε κατ’ αρχήν μία κοινωνία που έχει χάσει προ πολλού τον προοδευτικό προσανατολισμό της. Μία κοινωνία που επί μακρόν καταπάτησε τις πατροπαράδοτες αρχές της, καταπάτησε νόμους, έθεσε το ατομικό συμφέρον πάνω από το σύνολο. Και σήμερα συνειδητοποιεί ότι δεν μπορεί να συνεχίσει έτσι. Έχουμε ένα πολιτικό σύστημα που αδυνατεί εδώ και χρόνια να ελέγξει το ίδιο το κράτος αλλά και γενικότερα την πορεία της χώρας, ασχολείται μόνο με την επιβίωση και την ευδαιμονία του, με τις κριτικές και τα σχόλια των πληρωμένων δημοσιογράφων και λοιπών «ημετέρων», αγνοώντας σαν την Μαρία Αντουανέττα τα τεράστια προβλήματα, ανίκανο ακόμη και να σκεφθεί σοβαρά για την ίδια την σωτηρία του. Οι σημερινοί πολιτικοί αρνούνται να δουν το τέλος τους, τυφλωμένοι από το πάθος για εξουσία. Μην νομίζετε ότι είναι πρωτοφανές αυτό που συμβαίνει σήμερα (π.χ. το να παλεύουν οι δελφίνοι για την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, ενώ αυτό έχει πέσει από το 44% στο 6%). Και ο Γκαίριγκ με τον Χίμλερ ήθελαν (ο καθένας χωριστά) να πάρουν τη θέση του Χίτλερ όταν οι Ρώσοι ήταν ήδη στο Βερολίνο! Έχουμε μία οικονομία σε συνεχή κατάρρευση, που κινδυνεύει με ολοκληρωτική καταστροφή. Και αντί να λαμβάνονται μέτρα, τα οποία θα μπορούσαν να είναι ήπια και αποτελεσματικά, επιβάλλονται κάθε εβδομάδα νέα χαράτσια, που προκαλούν αγανάκτηση αλλά και βαθύτερη ύφεση. Οι άνεργοι ξεπερνούν το 1.000.000, δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις και μαγαζιά έχουν κλείσει και δεκάδες χιλιάδες τρέφονται πλέον σε συσσίτια. Η αναποτελεσματικότητα των «μέτρων» είναι φανερή στον καθένα, αφού τα ελλείμματα αυξάνονται, τα «βολέματα» ημετέρων συνεχίζονται και η παρανομία θριαμβεύει. Στις σφυγμομετρήσεις, οι πολίτες που δηλώνουν ότι δεν εμπιστεύονται τα κυβερνητικά μέτρα φθάνουν το 80% !!! Τόσο μεγάλο ποσοστό απόρριψης δεν υπήρχε ποτέ, από το 1974 μέχρι σήμερα. Ακόμη και τα παραδοσιακά αντιπολιτευόμενα κόμματα (ΚΚΕ, ΣΥΡΙΖΑ κλπ), αδυνατούν και αυτά να προτείνουν εναλλακτικές λύσεις, ποντάροντας μόνο στο χάος που ελπίζουν ότι θα δημιουργηθεί. Παραδοσιακοί σύμμαχοι και «εργάτες» του συστήματος (Πανεπιστημιακοί, Οικονομολόγοι, Πολιτικοί Επιστήμονες) αδυνατούν και αυτοί να προτείνουν λύσεις, άλλοτε γιατί κανείς δεν τους ακούει και άλλοτε επειδή και οι ίδιοι παρασύρονται προσπαθώντας να εξηγήσουν την Ελληνική κρίση με βάση τις διεθνείς εξελίξεις (εξελίξεις που συχνά συμβαίνουν μόνο στην σκέψη τους) είτε με βάση τις ιδεοληψίες τους. Τελικά, κανείς δεν μπορεί να διασωθεί, ούτε ένα άτομο ούτε ένα σύστημα, όταν αρνείται (ή δεν μπορεί) να αντιμετωπίσει ρεαλιστικά την πραγματικότητα. Ακόμη και ο διεθνής παράγοντας (Ε.Ε., ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα κλπ), που «γονιδιακά» ψάχνει πάντα για λύσεις που σταθεροποιούν ένα σύστημα, για λόγους διατήρησης των διεθνών ισορροπιών, διαβλέπει πλέον ότι δεν μπορεί να συνεχίσει να το κάνει και ψάχνει για «άλλες» λύσεις. Το ίδιο συμβαίνει και με την οικονομική ολιγαρχία του τόπου. Και αυτή βλέπει καθαρά (εδώ και πολύ καιρό) ότι το σύστημα που την βόλευε, δεν έχει μέλλον. Και ενδεχομένως ανησυχούν περισσότερο από όλους, έχοντας ήδη «τεστάρει» κάποιες εναλλακτικές λύσεις, που απορρίφθηκαν πριν ακόμη εμφανιστούν δημόσια. Το διεφθαρμένο «πελατειακό» σύστημα καταρρέει και η σωτηρία του είναι πλέον αδύνατη. Αλλά οι επαναστάσεις δεν έρχονται μόνες τους. Χρειάζονται τους ηγέτες αλλά και τους επαναστάτες, αυτούς που θα συμφωνήσουν να επαναστατήσουν. Δύο είναι τα κύρια ερωτήματα: Πώς θα ενωθούν και θα επικρατήσουν οι επαναστάτες; Τι θα συμβεί μετά; Θα αρχίσει ένας νέος εμφύλιος; Θα «φάει» η επανάσταση τα παιδιά της; Δεν θα σας πω άλλα, λυπάμαι … η συνέχεια επί της οθόνης. Αν βιάζεστε να μάθετε τις απαντήσεις, ελάτε αύριο στην συζήτησή μας. Ελάτε να ακούσετε, αλλά και να πείτε την γνώμη σας. Επειδή το συμπέρασμα αλλά και το αποτέλεσμα δεν θα βγει από μία ομιλία, αλλά από μία ανοιχτή συζήτηση και τελικά από μία συμφωνία μεταξύ μας !!!