Τα οφέλη των Ελλήνων μαθητών και γονέων από τους πρόσφυγες.

Όσοι συμπολίτες μας σοκαρίστηκαν από τις εικόνες των θαλασσοπνιγμένων προσφύγων που περισυλλέγονταν στις ακτές των ελληνικών νησιών, ανέπτυξαν αυθόρμητα και την επιθυμία να τους βοηθήσουν με κάθε τρόπο. Πολύ σύντομα, οι πρόσφυγες και οι μετανάστες βρέθηκαν δίπλα μας και μας χτυπούν την πόρτα ικετεύοντας να μάθουμε γράμματα στα παιδιά τους.

Το ελληνικό σχολείο δεν είναι η πρώτη φορά που υποδέχεται πρόσφυγες. Σαν έτοιμο από καιρό, έχει υιοθετήσει εδώ και δεκαετίες τις Αρχές της  Διαπολιτισμικής Εκπαίδευσης, κάτω από την ευρύτερη ομπρέλα των ανθρωπιστικών αξιών και σκοπών του και, φυσικά, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Η εκπαίδευση των προσφυγόπουλων στα ελληνικά σχολεία θα έχει ευεργετικά αποτελέσματα τόσο για τα ίδια, όσο και για τους Έλληνες συμμαθητές τους. Η εμπειρία και τα επιστημονικά δεδομένα δείχνουν ότι η συναναστροφή με παιδιά από άλλους τόπους αποτελεί πλούτο μάθησης και οδηγεί στην ανάπτυξη της ικανότητας να κατανοούν άλλους κώδικες επικοινωνίας και άλλες στάσεις απέναντι στα πράγματα, μια πολύ σημαντική δεξιότητα στις μέρες μας. Σε  άρθρο του υποψηφίου δρος Διαπολιτισμικής Αγωγής κ. Παπαδημητρίου (esos.gr, 18/09/2016) αναφέρεται ότι η  ένταξη προσφυγόπουλων στα δημόσια σχολεία, με τη βοήθεια όλων των φορέων της σχολικής κοινότητας, μπορεί να αξιοποιηθεί για να διευρύνει τον μορφωτικό και πολιτιστικό ορίζοντα όλων των παιδιών. Μπορεί να εμπλουτίσει τον ψυχικό τους κόσμο με τις αξίες της αλληλεγγύης, της αδελφοσύνης, της αλληλοκατανόησης, του σεβασμού στη διαφορετικότητα. Μπορεί να συμβάλλει στο να προετοιμαστούν οι επόμενες γενιές στην προάσπιση της ειρήνης και της φιλίας των λαών ως υπέρτατο αγαθό.

Στην Ελλάδα έχει γίνει γνωστό το 132ο  Δημοτικό Σχολείο της Αθήνας με μαθητικό πληθυσμό από πολλές διαφορετικές χώρες, στο οποίο με μια διδακτική προσέγγιση που στηρίζεται στην πλούσια επιστημονική και εκπαιδευτική τεχνογνωσία έγινε δυνατόν όλα τα παιδιά, ελληνόπουλα και αλλοδαπά, να έχουν υψηλές επιδόσεις τόσο στον γνωστικό όσο και στον κοινωνικό-συναισθηματικό τομέα. Σήμερα, δέχεται αιτήσεις εγγραφής και από ελληνικές οικογένειες άλλων περιοχών, ακόμη και από γονείς που ανήκουν σε μορφωτικά προνομιούχο περιβάλλον.

Για τα ίδια τα προσφυγόπουλα, όπως και για όλα τα παιδιά, η φοίτηση στο σχολείο είναι απαραίτητη και χρήσιμη. Το σχολείο είναι ο κόσμος των παιδιών, κι αυτόν τον κόσμο τον έχουν στερηθεί τα παιδιά που μαζί με τους γονείς τους ξεριζώθηκαν από τις πατρίδες τους. Έχει μεγάλη σημασία να τα εισαγάγουμε ξανά σ' αυτόν, να προσφέρουμε την "κανονικότητα", που απολαμβάνουν τα παιδιά όσων χωρών δεν βιώνουν πόλεμο, αυταρχικά καθεστώτα, απόλυτη φτώχεια και πείνα. Ακόμη και μόνον αυτό θα αρκούσε για να βάλουμε τα προσφυγόπουλα στα σχολεία.

Η λύση στο προσφυγικό/μεταναστευτικό  δεν είναι ο εγκλεισμός των προσφύγων/μεταναστών σε γκέτο για να μην τους βλέπουμε. Αντίθετα, η λύση είναι να μετατραπεί το «πρόβλημα» σε ευκαιρία. Η ομαλή ένταξη των προσφύγων στις τοπικές κοινωνίες μπορεί να έχει ευεργετικά αποτελέσματα για όλους. Διότι μπορεί να δώσει θέσεις εργασίας σε νέους επιστήμονες που θα απασχοληθούν στο πεδίο της υποδοχής και της καθημερινής ζωής τους και να τονώσει τις τοπικές οικονομίες με νέα εργατικά χέρια. Οι τοπικές κοινότητες πρέπει να οργανώσουν δράσεις φιλίας με τους πρόσφυγες. Να τους καλέσουν στις πολιτιστικές εκδηλώσεις τους και να τους παραχωρήσουν χρόνο να παρουσιάσουν τα δικά τους δρώμενα. Οι Σύλλογοι Γονέων να πάρουν την πρωτοβουλία να καλέσουν τους γονείς των προσφυγοπαίδων, καταρχάς να εγγραφούν στους Συλλόγους και στη συνέχεια να συμμετάσχουν με εθελοντική βοήθεια σε όλες τις δραστηριότητες. Η Πολιτεία να καταργήσει τις ντροπιαστικές δομές-γκέτο, να τους διασπείρει ισόποσα σε όλη την Επικράτεια και να τους βοηθήσει με κατοικίες και μικροδάνεια να ξεκινήσουν εδώ τη νέα τους ζωή η οποία θα τονώσει την καθημερινότητα των τοπικών κοινωνιών. Και οι τοπικοί επιχειρηματίες να τους δώσουν δουλειά.

Η ηγεσία της Ορθόδοξης Εκκλησίας, έχει δείξει ήδη από το παρελθόν ότι είναι διατεθειμένη να κάνει διάλογο με τους άτυπους θρησκευτικούς λειτουργούς του Ισλάμ που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος το 2006 είχε συστήσει επιτροπή διαλόγου με τους 40 περίπου ιμάμηδες που υπήρχαν στην Ελλάδα. Όπως είχε δηλώσει στο "Βήμα" μέλος της επιτροπής: «Βρισκόμαστε σε διαρκή διάλογο με τους ιμάμηδες, ορισμένοι εκ των οποίων είναι εργάτες ή καθαρίζουν τζάμια. Πρόκειται για ταλαιπωρημένους ανθρώπους, δεν θα ξεχάσω ποτέ τη χαρά ενός γιατρού ιμάμη όταν συναντήθηκε με τους κληρικούς της επιτροπής και μίλησε μαζί τους.». Και όλο αυτό ίσως θα πρέπει να το συνδυάσουμε με το γεγονός ότι ποτέ δεν έχει παρατηρηθεί κανένα επεισόδιο θρησκευτικής βίας από τους περίπου 550.000 μουσουλμάνους που υπήρχαν στη χώρα μας μέχρι το 2015.

Με τις παραπάνω λύσεις, η ελληνική επαρχία έχει την ευκαιρία να βγει από τη στασιμότητά της και να βιώσει τις αξίες της ανοιχτής κοινωνίας. Δηλαδή αυτής της κοινωνίας όπου δεν χωράει ο δογματισμός και ο φανατισμός, αλλά όπου η πραγματικότητα έχει πολλές πλευρές, η αλήθεια έχει πολλές οπτικές γωνίες και οι ανθρώπινοι τύποι έχουν πολύ μεγάλη ποικιλία. Αυτής της κοινωνίας, όπου δίπλα στους επιχειρηματίες, στους οικογενειάρχες, τους εργάτες, τους ντόπιους,  υπάρχουν και οι ρομαντικοί, οι εκκεντρικοί , οι μετανάστες, οι ονειροπόλοι, οι φιλόσοφοι, οι θρησκευόμενοι και οι μέτοικοι. Έτσι προοδεύουν οι κοινωνίες, αφού μόνο έτσι ανανεώνονται για να μένουν πάντα ζωντανές.

Για να αποδεχθείς τη διαφορετικότητα πρέπει να "βγεις από το καβούκι σου", να αναδιοργανώσεις τις ιδέες σου, να ξεβολευτείς, να "μετακινηθείς" προς τη θέση του άλλου, να αναπτύξεις ενσυναίσθηση, να μπορέσεις να κατανοήσεις τα συναισθήματα, τον πόνο, τη θλίψη, τη χαρά, τον θυμό του. Αυτή η εξωτερική "μετακίνηση" λειτουργεί και ως εσωτερική εμβάθυνση δική σου, ως προσωπικός σου εμπλουτισμός, αφού χτίζεις μια καινούρια "εργαλειοθήκη" συναισθημάτων, δεξιοτήτων, ιδεών, στάσεων και αντιλήψεων. Έχεις πλέον ένα πρόσθετο νοητικό "κεφάλαιο" το οποίο θα είναι μόνιμα δικό σου και θα μπορείς να το "επενδύεις" και σε άλλες περιστάσεις: στους φίλους σου, στην οικογένειά σου, στον επαγγελματικό σου χώρο. Γίνεσαι καλύτερος.